Najczęściej wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych wywołują enterowirusy, a rzadziej dochodzi do zakażenia wirusem opryszczki czy też wirusem świnki. Jakie są przyczyny wirusowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, a także jego objawy?
Czym jest wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych?
Wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych to choroba, która jest najczęściej wywoływana przez enterowirusy, takie jak: ECHO, polio, Coxsackie A oraz B. w przebiegu tego zapalenia zmiany chorobowe najczęściej dotyczą struktury mózgu, takiej jak: wyściółka, opona miękka oraz pajęcza, a także przestrzeń podpajęczynówkowa. Wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych najczęściej ma łagodniejszy przebieg niż bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Przyczyny wirusowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
Najczęściej do zakażenia wirusami dochodzi drogą kropelkową przez układ oddechowy oraz pokarmowy. Źródłem wirusów tej choroby są najczęściej osoby chore. Zakażenie to może mieć trzy postaci:
- przyzakaźną – tym zakażeniem będzie, np. półpasiec, ospa wietrzna, świnka, a czasami także grypa. Taka choroba ma najczęściej łagodny przebieg i nie dochodzi tu do zaburzeń układu nerwowego;
- dwufazową – to zakażenie powodują przeważnie wirusy Coxsackie A oraz B, a także ECHO. W tej postaci charakterystyczna jest wysoka temperatura, która może trwać nawet trzy dni, ale też pojawiają się dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego oraz objawy grypopodobne, takie jak: powiększenie węzłów chłonnych,
- pierwotną – pojawia się ona w wyniku uaktywnienia wirusów, które znajdują się w organizmie człowieka, np. wirusa opryszczki.
Wirusy do organizmu człowieka mogą dostać się poprzez drogi oddechowe, przewód pokarmowy, układ moczowo-płciowy albo poprzez zranioną skórę. Większość wirusów, które mogą dostać się do organizmu człowieka, będzie namnażała się w pobliżu miejsca wniknięcia. Natomiast do ośrodkowego układu nerwowego wirusy mogą dostać się drogą krwiopochodną albo poprzez obwodowy układ nerwowy. Po wniknięciu wirus będzie rozprzestrzeniał się w tkance chłonnej, a potem dostanie się do krwiobiegu i spowoduje pierwotną wiremię. Wirus do ośrodkowego układu nerwowego może wniknąć podczas pierwotnej wiremii albo już podczas wtórnej wiremii, a także po namnożeniu się w miejscach wtórnej replikacji, do których zalicza się mięśnie, skórę, narządy wewnętrzne oraz tkankę tłuszczową.

Jakie są objawy wirusowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych?
Objawy wirusowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych są podobne do symptomów, które występują w zapaleniu bakteryjnym. Różnica będzie tylko w nasileniu objawów. Poza tym objawy wirusowego zapalenia są łagodniejsze, ale też przyczyniają się do powstawania mniejszej ilości powikłań. Zazwyczaj jest tak, że przed wirusowym zapaleniem pojawia się zakażenie górnych dróg oddechowych.
Jednak początek tej choroby jest przeważnie ostry i można tutaj zaobserwować następujące objawy:
- większą temperaturę ciała,
- ból głowy,
- nieżyt górnych dróg oddechowych,
- czasami również biegunkę.
Po kilku dniach bez wysokiej temperatury może ona ponownie wzrosnąć. Przebieg tej choroby jest przeważnie łagodny, ale poza ciężko przebiegającym opryszczkowym zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych.
Natomiast w przypadku noworodków to objawy są u nich mało specyficzne, ponieważ nie pojawia się wysoka temperatura, a także nie ma charakterystycznych objawów oponowych. Najczęściej jest tak, że rodzice przychodzą z dzieckiem do lekarza, gdy jego zachowanie będzie niepokojące. U dziecka mogą się pojawić objawy takie jak: senność, a także niespokojne, ale też czasami nadmierne pobudzenie. Dziecko, które jest chore, często traci zainteresowanie otoczeniem, a także swoimi ulubionymi zabawkami.
Następnie do tych objawów dochodzą symptomy, które będą wskazywały na infekcję, a są to: wymioty, biegunka, brak apetytu oraz problemy z oddychaniem. Do tego wszystkiego może dojść szarość powłok skórnych, a także zbyt długo trwająca żółtaczka oraz przeczulica. Poza tym ułożenie dziecka jest również nietypowe, ponieważ leży na boku z głową, która jest odgięta ku tyłowi, a także z podkurczonymi kończynami dolnymi.
W porównaniu z bakteryjnym zapaleniem tutaj rzadziej można zaobserwować objawy neurologiczne. Czasami zdarzają się sytuacje, że dziecko doznają oczopląsu, a także występują u niego zaburzenia napięcia mięśniowego. Jeśli to zapalenie nie będzie leczone u noworodka, to może to doprowadzić do wzrostu obwodu jego głowy oraz wodogłowie.