Stwardnienie rozsiane to choroba autoimmunologiczna centralnego układu nerwowego. Powszechnie uważa się, że na SM chorują tylko młode osoby dorosłe. Jednak przeprowadzone badania wykazały, że u 2,7% – 5% osób chorych SM zostało zdiagnozowane przed osiągnięciem pełnoletności. Większość dzieci z SM jest w wieku pomiędzy 10 a 17 lat, ale są również przypadki, że choroba została rozpoznana u dzieci poniżej 5. roku życia.
Przyczyny stwardnienia rozsianego u dzieci
Niestety nie są znane jednoznaczne przyczyny tej choroby u dzieci – tak samo jak ma to miejsce wśród osób dorosłych. Można zauważyć, że za patologie dotyczące SM odpowiada nieprawidłowe działanie układu odpornościowego. Komórki tego układu zaczynają atakować struktury układu nerwowego osoby chorej. Co jest przyczyną takie go działania układu odpornościowego – jeszcze nie wiadomo.
Dzisiejsze teorie dotyczące rozwoju SM u dzieci wiązane są z tym że u ludzi może istnieć pewnego rodzaju genetyczna podatność na rozwój tej choroby. Kiedy do tego dochodzą pewne czynniki środowiskowe, to może zwiększyć się ryzyko wystąpienia stwardnienia rozsianego. Do takich czynników środowiskowych zalicza się, np. niski poziom witaminy D, a także występowanie różnych infekcji.
Objawy stwardnienia rozsianego u dzieci
Kiedy komórki układu odpornościowego zostają wprowadzone w błąd, to zaczynają one atakować centralny układ nerwowy, co powoduje powstawanie stanów zapalnych w mózgu, rdzeniu kręgowym, a także w nerwach wzrokowych. Poprzez to dochodzi do zniszczenia mieliny, która ochrania włókna nerwowe, a to powoduje powstawanie blizn, które zakłócają przepływ impulsów nerwowych. Niektóre z tych blizn mogą wpływać na pojawienie się objawów SM. Do objawów stwardnienia rozsianego zalicza się:
- zmęczenie,
- zaburzenia wzroku,
- sztywnienie mięśni,
- uczucie słabości,
- ból,
- drętwienie,
- mrowienie,
- zaburzenia funkcji pęcherza moczowego oraz jelit,
- zaburzenia w sferze emocjonalnej,
- zaburzenia mowy,
- problemy z koncentracją oraz pamięcią.
Diagnoza stwardnienia rozsianego u dzieci
Rozpoznanie stwardnienia rozsianego u dzieci i młodzieży nie należy do najłatwiejszych, ponieważ istnieje wiele chorób, które spotyka się u dzieci i młodzieży, a które mogą dawać podobne objawy. Dlatego w diagnostyce różnicowej należy wziąć pod uwagę:
- infekcje, np. boreliozę, gruźlicę mózgu albo toksoplazmozę;
- homocystynurię;
- toczeń rumieniowaty układowy;
- choroby mitochondrialne;
- chorobę Alexandra.
U dziecka, które trafia do lekarza z objawami wskazującymi na SM, powinno zostać wykonane badanie neurologiczne, a także należy przeprowadzić wywiad z rodzicami. Do tego trzeba jeszcze przeprowadzić inne badania, a przeważnie będą to badania obrazowe, np. rezonans magnetyczny głowy, który pozwala wykryć charakterystyczne dla SM ogniska demielinizacji. W rozpoznaniu SM u dzieci i młodzieży można jeszcze wykonać badanie płynu mózgowo-rdzeniowego, a także badanie wzrokowych potencjałów wywołanych.
Leczenie stwardnienia rozsianego u dzieci
Leczenie stwardnienia rozsianego u dzieci i młodzieży jest podobne do leczenia osób dorosłych. W ostrym rzucie SM młodym pacjentom należy podać glikokortykosteroidy, co pozwoli skrócić utrzymywanie się u nich objawów tej choroby. Alternatywą dla tych leków jest dożylne podawanie immunoglobulin.
Z kolei trochę inne leki podaje się dzieciom i młodzieży, aby utrzymać ich w stadium remisji przez najdłuższy czas. W tym celu podaje się octan glatimeru. Trzeba tutaj dodać, że większość leków, która jest podawana osobom dorosłym, nie może zostać podana dzieciom i młodzieży, ponieważ są one zarejestrowane jako leki, które można stosować u osób od 18. roku życia.
Poza tym dzieci i młodzież muszą zostać objęte również pomocą psychologa, a także powinni uczęszczać na rehabilitację ruchową.
Rokowania u dzieci ze stwardnieniem rozsianym
U dzieci ze stwardnieniem rozsianym mogą pojawić się powikłania, które będą dotyczyły różnych problemów, do których zalicza się: obawy dotyczące przyszłości, problemy z rodziną i przyjaciółmi, zaburzenia poznawcze oraz zaburzenia nastroju.
Do tego większość dzieci ze stwardnieniem rozsianym będzie potrzebowała pewnego rodzaju pomocy, a czasami konieczne jest również zmienienie programu nauczania w szkole, co wynika z upośledzenia funkcji poznawczych.
