Kobiety i mężczyźni, którzy chorują na SM, mają takie same możliwości pozostanie rodzicami, jak osoby zdrowe. Jednak tutaj trzeba rozważyć nie tylko kwestie medyczne, ale również ryzyko rozwoju niepełnosprawności, co może skutkować niezdolnością do wychowywania dziecka. Jak wygląda przebieg ciąży w stwardnieniu rozsianym?
Ciąża a stosowanie leków na stwardnienie rozsiane
Każda kobieta z SM, która chce mieć dziecko, powinna skonsultować się z lekarzem, aby ustalić, czy nie przyjmuje leków, które mogą mieć negatywny wpływ na płodność oraz rozwój płodu. Poza tym trzeba również przeanalizować, czy odstawienie leków nie doprowadzi do pogorszenia SM. Do stosowania w ciąży nie zostały zatwierdzone leki modyfikujące przebieg choroby.
Wszystkie leki, które są dostępne na rynku do stosowania przewlekłego w SM, są przeciwwskazane do tego, aby je brać w czasie ciąży. Jeśli przyjmuje się te leki, to powinna być stosowana skuteczna metoda antykoncepcji.
Leczenie należy przerwać jeszcze przed planowaną ciążą, ale informacje dotyczące tego, jaki czas powinien upłynąć od zaprzestania leczenia do zajścia w ciążę, są niejasne, ale też różne dla różnych leków. Przy stosowaniu leków pierwszej linii czas ten powinien wynosić przynajmniej jeden miesiąc. Dla leków drugiej linii są to przynajmniej dwa miesiące. Jednak w praktyce lekarze zalecają, aby przy lekach pierwszej i drugiej linii, zrobić trzymiesięczną przerwę.
Jednak bardzo często są takie sytuacje, że kobiety zgłaszają się do lekarza, gdy już są w ciąży, a wtedy trzeba bardzo szybko odstawić leczenie. Pacjentka powinna zostać objęta opieką ginekologiczno-położniczą, a do tego powinien być monitorowany stan płodu.
Wpływ stwardnienia rozsianego na przebieg ciąży i porodu
SM nie ma bezpośredniego wpływu na przebieg ciąży, ale też nie zwiększa ryzyka pojawienia się powikłań podczas porodu.
Ciąża a rzuty w SM
Przeprowadzono badania, które wykazały, że ciąża dla kobiet ze stwardnieniem rozsianym stanowi okres ochronny. Przeważnie w trzecim trymestrze, czyli pomiędzy szóstym a dziewiątym miesiącem ciąży zmniejsza się częstość rzutów. Natomiast ryzyko pojawienia się rzutu zwiększa się po porodzie, a przeważnie w ciągu pierwszych trzech miesięcy, co jest spowodowane zmianami hormonalnymi, a także zmęczeniem, które wynika z opiekowania się noworodkiem.
Badacze zaobserwowali, że podczas ciąży dochodzi do zmniejszenia się częstości rzutów, a przeważnie podczas trzeciego trymestru. Jeśli jednak podczas ciąży dojdzie do nowego rzutu, trzeba zastanowić się nad zastosowaniem glikokortykosteroidów i tutaj trzeba wziąć pod uwagę ciężkość rzutu, a także jego objawy oraz zaawansowanie ciąży.
Poród naturalny czy cesarskie cięcie przy stwardnieniu rozsianym
Rozpoznanie SM nie zawsze jest wskazaniem do wykonania cesarskiego cięcia. Tutaj bardzo dużo zależy od stanu kobiety, czyli od tego, czy nie doszło u niej do poważnego osłabienia siły mięśniowej albo zaburzenia czucia. Cięcie cesarskie wskazane jest, gdy kobieta nie ma siły skutecznie przeć podczas porodu albo gdy występuje ryzyko, że dojdzie do pogorszenia jej stanu po dużym wysiłku. O tym, jak zostanie rozwiązana ciąża, zawsze musi decydować ginekolog w porozumieniu z neurologiem.
Poza tym SM nie jest również przeciwwskazaniem do zastosowania znieczulenia okołoporodowego. Znieczulenie zewnątrzoponowe czy też rodzaj znieczulenia do cięcia cesarskiego, czyli ogólne albo podpajęczynówkowe nie zwiększa ryzyka pojawienia się rzutu w czasie po urodzeniu dziecka.
Stwardnienie rozsiane a możliwość karmienia piersią
Jeśli chodzi o wyniki badań, które dotyczą karmienia piersią na przebieg SM, to są one różne. Jedna z nich wskazują na ochronny wpływ naturalnego karmienia piersią na pojawienie się rzutów bezpośrednio po porodzie, a inne zwracają uwagę, że takie karmienie jest niekorzystne albo ma obojętny wpływ na przebieg choroby.
Przed podjęciem decyzji o karmieniu piersią kobieta powinna skonsultować się ze swoim lekarzem, aby ocenić stosowane przez nią leki na ryzyko przekazywania ich swojemu dziecku razem z mlekiem.
Przeciwwskazaniem do karmienia piersią jest przyjmowanie leków immunomodulujących, a także immunosupresyjnych, gdyż nie wiadomo dokładnie, w jakim stopniu te leki przechodzą do mleka, a następnie mają wpływ na oddziaływanie organizmu dziecka. Dlatego najczęściej zaleca się opóźnić powrót do ich stosowania.
