Choroba Alzheimera to jedna z chorób mózgu. Jest to choroba neurodegeneracyjna, która doprowadza do otępienia. Na tę chorobę cierpią przeważnie osoby starsze po 65. roku życia. W związku z tym bardzo często objawy tej choroby wiąże się z obniżoną sprawnością umysłową, która ma związek z wiekiem.
Czym jest choroba Alzheimera?
Choroba Alzheimera to choroba o charakterze neurodegeneracyjnym, w której dochodzi do stopniowej utraty komórek nerwowych. Poza tym rozwija się ona przez wiele lat i do tego powoduje nieodwracalne zmiany w mózgu, a to powoduje, że wraz z czasem chory przestaje samodzielnie funkcjonować. Na początku choroba ta jest bardzo często niezauważalna, gdyż objawy zaczynają pojawiać się powoli i stopniowo zaczynają utrudniać codzienne funkcjonowanie osoby chorej.
Na tę chorobę najczęściej chorują osoby starsze, które ukończyły 65 lat. W wyniku tej choroby dochodzi do uszkodzenia w korze mózgowej, a to z kolei przyczynia się do problemów z mową, pamięcią oraz myśleniem.
Stadia choroby Alzheimera
Można wyróżnić trzy stadia choroby i każdy z nich może mieć różną długość czasu trwania, co zależy od indywidualnych predyspozycji chorego.
Stadium łagodne
Na tym etapie choroby pojawiają się problemy z pamięcią, która dotyczy życia codziennego. Te problemy mogą objawiać się czasami bardzo łagodnie, a to powoduje trudności z odróżnieniem ich od naturalnego procesu starzenia się. Na tym etapie dochodzi do:
- gubienia albo przestawiania przedmiotów,
- pojawianie się poczucia zagubienia podczas pobytu w dobrze znanych miejscach,
- wahań nastroju,
- wydłużonego czasu wykonywania codziennych zajęć.
Stadium średniozaawansowane
Dochodzi tutaj do pogłębienia się problemów z pamięcią, ale też choroba zaczyna obejmować inne procesy poznawcze. W tym stadium chory:
- zaczyna opowiadać ponownie te same historie albo zadaje te same pytania;
- ma trudności z rozpoznawaniem członków rodziny oraz znajomych;
- ma trudności z dobraniem odpowiednich słów, a mowa jest mniej płynna;
- zaniedbuje swój wygląd;
- doświadcza zmian nastrojów, ale też zmienia się jego osobowość.
Stadium zaawansowane
W tym stadium dochodzi do tzw. otępienia albo demencji globalnej, gdyż choroba obejmuje już większą część mózgu. Uszkodzenia te dotyczą nie tylko wszystkich funkcji poznawczych, ale też zaczynają pojawiać się problemy z funkcjami fizycznymi organizmu. W tym stadium chory:
- czasami jest niezdolny do rozpoznawania swojej twarzy, a także członków najbliższej rodziny;
- czasami ma problemy z nietrzymaniem moczu oraz kału;
- ma halucynacje wzrokowe lub słuchowe;
- zaczyna wykonywać zachowania stereotypowe albo pojawiają się zachowania powtarzane rytualnie;
- potrzebuje pomocy przy nawet podstawowych czynnościach.
Etapy choroby Alzheimera
Wyróżnia się przeważnie trzy wyżej wymienione etapy choroby Alzheimera, ale żeby zobaczyć rozwój choroby, lepiej jest skorzystać z siedmiu etapów w skali GDS i FAST. Pierwsza z nich to skala GDS, czyli skala Reisberga, a także skala FAST. Etapy choroby Alzheimera to etap:
- I – brak zaburzeń – w tym etapie nie diagnozuje się choroby, a dana osoba dobrze funkcjonuje. Jednak mogą zacząć pojawiać się zaburzenia snu;
- II – niewielkie zaburzenia – pojawiają się problemy z przypominaniem sobie nazw czy też pamiętaniem imion swoich znajomych. Poza tym zaczyna gubić drobne przedmioty. Bardzo często jest to przypisywane wiekowi chorego;
- III – łagodne zaburzenia poznawcze – pojawiają się coraz większe problemy z przypominaniem sobie nazw przedmiotów albo imion znajomych. Do tego dochodzą coraz większe problemy z pamięcią i koncentracją i bliscy zaczynają zauważać problemy chorego. Ten etap może trwać do siedmiu lat;
- IV – wczesna faza choroby – do wyżej wymienionych problemów dochodzą kłopoty z przypominaniem sobie wydarzeń. W tym etapie chory zaczyna dokładnie wykonywać zadania w pracy oraz w domu, np. płacenie rachunków czy planowanie zakupów. Poza tym chory może zacząć zaprzeczać swojemu stanowi;
- V – średniozaawansowana faza choroby – tutaj bardzo widoczne są zaburzenia poznawcze. Problemem zaczyna być odpowiednie ubranie się, ponieważ chory nie pamięta, jaka jest pora. Nie potrafi określić daty, ma problemy z przygotowaniem posiłku. Do tego zaczyna zapominać swój adres zamieszkania albo po co wyszedł z domu. Zaburzenia orientacji widzą też najbliżsi, a ten etap trwa półtora roku;
- VI – zaawansowana faza choroby – tutaj chory wymaga już opieki, np. przy ubieraniu się, myciu czy przyrządzaniu posiłków, ale też nie potrafi kontrolować działania swojego pęcherza moczowego. Do tego dochodzą halucynacje i omamy słuchowe, a także zmienia się zachowanie, gdyż pojawia się apatia albo agresja. Chory nie pamięta imion bliskich oraz niedawnych wydarzeń. Zaczynają się także ujawniać fragmentaryczne wspomnienia z wcześniejszych lat życia. Może też dojść do kompulsywnego powtarzania czynności lub słów. Chory zaczyna nie rozpoznawać siebie w lustrze i wtedy reaguje lękiem albo agresją. Ten etap trwa do dwóch i pół roku;
- VII – końcowy etap choroby Alzheimera – jest to faza terminalna, która charakteryzuje się ciężkim otępieniem oraz brakiem kontaktu chorego z otoczeniem. Chory przestaje chodzić, a nawet siedzieć, mowa jest ograniczona do około siedmiu słów albo zanika całkowicie. Do tego potrzebuje całodobowej opieki przy codziennym funkcjonowaniu. W końcowym etapie albo nawet wcześniej lekarze zaczynają wdrażać metody leczenia paliatywnego.